درس واقع‌گرایی در سیاست‌خارجی

‏واقعیت این است که هرگونه طراحی و برنامه‌ریزی برای مقابله با تحریم‌ها، تنها در صورتی ممکن است که فهم درست و دقیقی از این مسیٔله داشته باشیم. شناخت صحیح از پدیده‌ی ⁧‫تحریم‬⁩، مردم و مسیٔولان کشور را در کاهش اثرات آن در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و از بین بردن آن در بلندمدت یاری خواهد رساند.

تاکید ⁧‫رهبر انقلاب‬⁩ در دیدار با اعضای شورای عالی هماهنگی ⁧‫اقتصادی‬⁩ مبنی بر اینکه موضوع تحریم‌ها به عنوان یک واقعیت تلخ نه از مسیر مذاکره چندین ساله که یکبار امتحان شده، بلکه تنها با خنثی‌سازی و غلبه بر آنها رفع خواهد شد، یک نگاه واقع‌گرایانه در اقتصاد و سیاست خارجی است.
‏واقعیت این است که هرگونه طراحی و برنامه‌ریزی برای مقابله با تحریم‌ها، تنها در صورتی ممکن است که فهم درست و دقیقی از این مسیٔله داشته باشیم. شناخت صحیح از پدیده‌ی ⁧‫تحریم‬⁩، مردم و مسیٔولان کشور را در کاهش اثرات آن در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و از بین بردن آن در بلندمدت یاری خواهد رساند.
‏ابتدا باید تاکید شود که در فضای ⁧‫روابط بین‌الملل‬⁩ روی آوردن یک یا چند کشور به ابزار تحریم نه تنها نشانه‌ی ⁧‫قدرت‬⁩ نیست، بلکه به معنای پذیرش قدرت کشوری است که امکان هرگونه تهدید سخت و نرم را با قدرت نظامی، منطق و استدلال منتفی کرده و واکنشی از روی استیصال و بی‌منطقی است.
‏لذا در فضای رقابت جهانی، قدرت‌هایی که از ⁧‫قوی شدن‬⁩ کشوری دیگر احساس خطر می‌کنند؛ در آخرین حربه خود با اعمال تحریم‌ها به دنبال رسیدن به اهداف مهمی چون ایجاد اختلال در نظام محاسباتی مردم و مسیٔولان، با هدف تضعیف اراده‌ی آنها و ایجاد تردید و ⁧‫نفوذ‬⁩ برای انحراف از مسیر طی شده است.
‏از سویی دیگر باید پذیرفت، اجماع یک یا چند ⁧‫قدرت جهانی‬⁩ برای تحریم یک ⁧‫قدرت نوظهور‬⁩، باعث بروز مشکلاتی در حوزه ⁧‫اقتصاد‬⁩ آن کشور خواهد شد. به همین دلیل هر جهت‌گیری سیاسی در سطح کلان برای مقابله با مقوله‌ی تحریم، تأثیر مستقیمی بر سرنوشت جامعه هدف و مسیر ⁧‫پیشرفت‬⁩ آن خواهد داشت.
‏در این خصوص دو نگاه کلان وجود دارد؛ یک نگاه معتقد به ظرفیت‌های درون کشور است و نگاه دوم رفع مشکل اقتصادی را با استفاده از ظرفیت بیرون از مرزها و از طریق تغییر در ⁧‫سیاست خارجی‬⁩ دنبال می‌کند؛ درحالیکه این نگاه به دلیل اینکه برخلاف هدف اصلی تحریم‌ها می‌باشد، عقیم و بی‌فایده است.
‏در میدان واقعیت نیز رجوع به تجربیات پیشین در برهه‌هایی چون ⁧‫انقلاب اسلامی‬⁩، ⁧‫دفاع مقدس‬⁩ و ⁧‫علم و فناوری‬⁩ نوین به روشنی می‌توان به این حقیقت پی برد که اعتماد به توانایی‌های داخلی، معقول‌ترین و کارآمدترین راه برای شکست توطیٔه‌های دشمنان و دستیابی به پیروزی‌های عظیم است.
‏این جهت‌گیری کلان رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در حل مسئله‌ی تحریم و رسیدن کشور به پیشرفت اقتصادی تحت عنوان «مردم‌گرایی» و سپردن کارها به ⁧‫مردم‬⁩، در مقابل رویکرد «بیگانه‌گرایی» و چشم داشتن به دست ⁧‫غرب‬⁩ که به آشنایی چندین ساله با رییس جمهور ⁧‫آمریکا‬⁩ افتخار می‌کند، قابل صورت‌بندی است.